Czujesz się samotny? Przyczyna może cię zaskoczyć
Naukowcy z Uniwersytetu w Kalifornii stwierdzili, że podkrążone oczy nie są jedyną wadą niewysypiania się. Ich zdaniem, osoby, które się nie wysypiają, czują się bardziej samotne oraz mają mniejszą ochotę na podejmowanie interakcji z innymi ludźmi niż ich wypoczęci znajomi.
Raport z przeprowadzonego eksperymentu opublikowano w dzienniku „Nature” i wynika z niego, że osoby niewyspane mogą wydawać się także mniej atrakcyjne społecznie dla innych, pogłębiając poczucie izolacji i samotności.
Obawa przed obcymi
Na badanie składała się seria eksperymentów, wykorzystujących obrazowanie aktywności mózgu fMRI, ankiety, symulacje wideo oraz wystandaryzowaną miarę samotności. W pierwszym wykonanym badaniu naukowcy posłużyli się skanami aktywności mózgu 18 zdrowych, młodych, dorosłych osób, zarówno po w pełni przespanych, jak i bezsennych nocach.
Uczestnicy byli podłączeni do aparatury obrazującej i oglądali filmy, na których widzieli podchodzących do nich nieznajomych. Przed nimi znajdował się przycisk, który mieli nacisnąć w momencie, w którym osoba znajdowała się – w ich odczuciu – za blisko.
Autorzy badania zauważyli, że uczestnicy doświadczali silnego poczucia społecznego odrzucenia, gdy musieli mierzyć się z zadaniem po nieprzespanej nocy. Te osoby czuły, że ludzie z nagrań szybciej naruszają ich przestrzeń osobistą lub że znajdują się w sytuacjach w jakiś sposób im zagrażającym.
W następnym eksperymencie naukowcy dostrzegli, że część mózgu odpowiedzialna za interakcje społeczne jest dużo mniej aktywna u osób niewyspanych.
Kolejna część badania polegała na tym, że 1000 osób zrekrutowanych online poprzez serwis Mechanical Turk należący do spółki Amazon, miało oglądać klipy, przedstawiające konwersacje osób, z których jedna była pozbawiona snu, i oceniać która z nich wygląda na bardziej samotną. Wnioski były oczywiste.
Skutki braku snu
Osoby niewyspane były oceniane jako samotniejsze i mniej atrakcyjne społecznie niż inni. Badacze postanowili sprawdzić, czy te odczucia były zaraźliwe i przenosiły się na obserwatorów. Spytali więc osoby oglądające, by oceniły własny poziom społecznej izolacji po obejrzeniu filmów. Zgodnie z ich przewidywaniami, po obejrzeniu filmów wzrósł poziom odczuwanej społecznej alienacji u obserwatorów, mimo, że sami byli wyspani i zdrowi.
– My, ludzie, jesteśmy istotami społecznymi, jednak brak snu może sprawić, że dla innych będziemy jak trędowaci. Im mniej śpimy, tym mniej mamy ochotę na podejmowanie interakcji z innymi, przez co wydajemy się bardziej odrzucający, pogłębiając jeszcze poczucie izolacji – podsumował Matthew Walker, profesor psychologii i neurologii z Berkley.
Zdaniem naukowca, brak snu może wprowadzić nas w cykl, wytwarzający w nas i stopniowo pogłębiający poczucie samotności. Jego zdaniem ten mechanizm dotyka szczególnie Brytyjczyków i Amerykanów. Potwierdzają to dane z innych badań, 2,4 miliona Brytyjczyków można uznać za samotnych.
Skutki samotności
Poza nadużywaniem substancji psychoaktywnych oraz alkoholu, samotnośc może prowadzić do rozwinięcia się zaburzeń odżywiania czy depresji, a w rezultacie zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci.
Badanie przeprowadzone przez Walkera i jego zespół wykazało, że wymienione efekty mogą wystąpić już po jednej nieprzespanej nocy. Dobrą wiadomość może stanowić fakt, że pozytywne efekty wyspania także występują już następnego dnia.